آیا در مازندران دیو وجود داشته؟
۲۴ آذر ۱۳۹۴
همهی ما داستان هفت خان رستم را خوانده یا شنیدهایم و قطعاً این پرسش در ذهنمان پیش آمده که آیا مازندران جای زندگی دیوها بود؟ آیا رستم به راستی با دیوها مبارزه کرد؟ در ابتدا بهتر است بدانیم چه تفسیرهایی از دیو شده است.
۱- «دیو»، نام و لقب عمومی همهی موجودات مافوق طبیعی است.
۲- در ایران پیش از زرتشت، دیوها مقدس بوده و در کنار دیگر ایزدان پرستش میشدند.
۳- با پیدایی دین زرتشتی و ریشه دواندن آن در ایران، دیوها از جایگاه خود پایین آمده و در ردیف اهریمنان جای گرفتند.
۴- پیروان آیین پرستش دیوان، نکوهش شده و دشمن به شمار آمدند. تصوراتی هم که از آنها میشد با گذشت زمان به شاخ و برگ افسانه آراسته شد و به تصور موجود زیانکار و زشتچهرههایی به نام دیو منجر شد. اما در بخشی از روایتهای برجامانده از دوران کهن، ویژگیهای انسانی دیوان دیده میشود. در گرشاسبنامه، دیوان دارای صفات آدمی بوده و از تمدن و هنر و دانش و موسیقی برخوردارند. بنابر شاهنامه، آنها بودند که خط و نوشتن را به تهمورث آموختند و جمشید با کمک اینان، بناهای بزرگ ساخت.
پژوهشگران دربارهی موقعیت جغرافیایی مازندران گفتهاند که مازندرانِ داستانها و افسانههای شاهنامه جایی غیر از سرزمین شمال ایران بوده و در آفریقاست. صد سال پس از شاهنامه، در اثری به نام کوشنامه از ایرانشاهِ ابیالخیر، سپاهیان مازندران از اهالیِ آفریقایی سرزمینهای بجه و نوبه و مردمانی تنومند و جنگاور هستند؛ پهلوان آنها «اریدو» تنی سیاه دارد و پوستی سپید بر تن کرده است و او را دیو سپید مینامند.
استاد جلال متینی به این دو روایت در این دو کتاب توجه نموده و در پایان به این نتیجهی منطقی میرسد که در قرون نخستین اسلامی دو روایت دربارهی ساکنان مازندران وجود داشت. در یکی، دیو به معنای موجودی غولآسا و افسانهای بود و در دیگری، ساکنان نیرومند و سیاهپوست آن سرزمین بودند. یک روایت به دست فردوسی افتاد و روایت دیگری به دست حکیم ایرانشاه. در فرهنگ فارسی برهان قاطع نیز دیو سپید، پهلوانی مازندرانی معرفی شده که به دست رستم کشته میشود.
منظور از دیو سفید و اژدها و غیره لشکر وحشی عمر بوده است عربستانی های وحشی که به محض رحلت پیامبر از موفعیت سو استفاده کردند و به ایران حمله کردند.رستم هم پهلوان بلوچ بود که برای ایران ناموسش جنگید.هرچند در اخر شکست خوردند و 300هزار زن ایرانی به اسارت درامدند.برای خوشی عربستانی ها استفاده شدند.و60هزار تن انها به عنوان زکات به عربستان فرستاده شدند.قطل ام مردم ایران درست کردن کله تپه.از سر مردم ایران و هزاز جنایت دیگر.فردوسی چاره نداشت جز استفاده از اسم مستعار مثلا عمر لعنتی دیو سفید بوده.